Dzia³ po¶wiêcony dla ,,ortodoksów'' którzy najchêtniej programuj± w ,,go³ym TeX-u'' (tak naprawdê w plainie). Nie jest to bynajmniej ironia z mojej strony; moje kilkunastoletnie do¶wiadczenie w dziedzinie programowania i u¿ywania ró¿nego rodzaju pakietów oprogramowania mówi mi ¿e czym prostsze narzêdzie tym lepsze rezultaty, czym mniej warstw tym mniej b³êdów, oczywi¶cie pod warunkiem perfekcyjnego opanowania narzêdzi. Lepiej u¿ywaæ prostego i bezb³êdnego programu w 99% ni¿ rozbudowanego w 10% (z tego ¿e jest rozbudowane wynika ¿e posiada b³êdy i nie da siê go bardziej wykorzystaæ).

Jedynym bezb³êdnym programem jest TeX

Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e plain jest stosunkowo ubogim zbiorem makroinstrukcji i nie zapewnia automatycznej obs³ugi wielu typowych sytuacji. U¿ytkownik ma dwie mo¿liwo¶ci: stworzyæ w³asn± bibliotekê makroinstrukcji lub ingerowaæ w sk³ad we wszystkich miejscach, których wygl±d ma byæ odmienny. Dzia³anie wg. drugiego sposobu niewiele ró¿ni siê od rzeŒbieniem rylcem po glinianej tabliczce. Wynik pracy mo¿e byæ perfekcyjny (klasycznym tego przyk³adem jest ksi±¿ka ,,The TeXbook''), ale tak z³o¿ony dokument jest niepodatny zarówno na zmianê tre¶ci (powoduje to zmianê wygl±du) jak i na zmianê wymagañ sk³adu (np. szeroko¶æ kolumny).

Komputery zosta³y wymy¶lone po to, aby u³atwiæ pracê ludziom -- ich czas pracy jest znacznie tañszy ni¿ czas pracy cz³owieka. Mo¿emy wiêc oczekiwaæ, ¿e zastosowanie komputerów przyniesie nie tylko zmianê technologiczn± (rylec na klawiaturê i tabliczka gliniana na zapis magnetyczny), ale i umo¿liwi nam automatyczne tworzenie pewnych czê¶ci dokumentu; np. spisy tre¶ci (tabel, rysunków), skorowidze, spisy bibliografii, uzgadnianie odwo³añ do wzorów, pozycji bibliograficznych itp. itd.

Czêsto zachodzi konieczno¶æ zmiany parametrów sk³adu (w momencie tworzenia dokumentów mo¿emy nie znaæ wymagañ redakcji) lub jaki¶ fragment tekstu pochodzi z innego dokumentu. W tej sytuacji wygodnym jest nadanie dokumentowi struktury logicznej i oddzielenie opisu struktury dokumentu od definicji wygl±du jego sk³adowych. Efekt ten mo¿emy osi±gn±æ oznakowuj±c dokument znacznikami logicznymi, a nie poleceniami sk³adu (polecenia sk³adu s± przypisane znacznikom logicznym w innym miejscu). Mamy do wyboru: stworzenie w³asnej biblioteki lub u¿ycie jednej z trzech znanych bibliotek makroinstrukcji pozwalaj±cych na osi±gniêcie tej tezy: texinfo -- przygotowanie dokumentacji technicznej, LaTeX2e oraz ConTeXt do dowolnego typu dokumentów.

W³odzimierz Macewicz

Ostatnie zmiany: 15.09.2004